Giấy phép xuất bản số 110/GP - BTTTT cấp ngày 24.3.2020 © 2003-2024 Bản quyền thuộc về Báo Thanh Niên. Cấm sao chép dưới mọi hình thức nếu không có sự chấp thuận bằng văn bản.

Vấn vương - Vương vấn - Vấn vít

Đề thi môn tiếng Việt lớp 4 của một trường tiểu học ở TP Thanh Hóa (năm học 2021-2022), yêu cầu học sinh nhận diện từ láy như sau: “Từ nào không phải từ ghép: A. châm chọc; B. vương vấn; C. phẳng lặng; D. nóng nực”.

Học sinh khoanh tròn vào phương án “B. vương vấn”, và được chấm là đúng (câu 7; 0,5 điểm). Chính Từ điển từ láy tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên) cũng đã thu thập và giảng từ “vương vấn” là “Cứ phải nghĩ đến, nhớ đến mà không thể dứt ra được mặc dù không muốn thế. Vương vấn chuyện gia đình. Xa nhau rồi mà lòng còn vương vấn”, và ở mục từ “vấn vương” thì giảng là “như vương vấn” và lấy ví dụ “Suy nghĩ vấn vương. “Cho nắng hường vấn vương muôn ngàn sợi” (Hàn Mạc Tử)”.

Tuy nhiên, “vương vấn” hay “vấn vương” đều là từ ghép đẳng lập, không phải từ láy. Cụ thể, vương nghĩa là mắc vào, dính vào, thường là vô tình, ngoài ý muốn (như Bỏ thì thương, vương thì tội - Tng; Tiếc thay chút nghĩa cũ càng, Dẫu lìa ngó ý còn vương tơ lòng - Kiều); vấn 絻, gốc Hán vốn chỉ việc mặc đồ tang thời xưa, phải để đầu trần, cột tóc, dùng vải gai quấn đầu; sau được dùng với nghĩa quấn, cột, cuộn thành nhiều vòng (như vấn khăn; vấn tóc nói chung, cùng nghĩa với vấn trong vấn vít).

Lại nói về từ vấn vít. Từ điển từ láy tiếng Việt (sách đã dẫn) thu thập và giảng như sau: “vấn vít đgt. 1. Xoắn lại với nhau nhiều vòng. Dây leo vấn vít quanh gốc cây cổ thụ. “Chín hồi vấn vít như vầy mối tơ” (Nguyễn Du). 2. Luôn luôn vương vấn trong trí, trong lòng. Đầu óc vấn vít nỗi nhớ thương”.

Tuy nhiên, vấn vít cũng là từ ghép đẳng lập. Như đã phân tích ở trên, vấn nghĩa là quấn, cột làm nhiều vòng (như vấn khăn; vấn đầu; Vấn tóc cho gọn lại); vít là kéo xuống, kéo cong xuống hoặc kéo lại gần (như vít xuống; vít cành cây; vít cần rượu). Các loại dây leo thuộc họ bầu bí dùng “tay” vươn ra, bám vào các cành nhánh của cây chủ, rồi vít, kéo lại để bò lên, sau đó thân của nó vấn nhiều vòng quanh cây chủ; cây bò lan đến đâu thì vấn vít đến đấy. Nghĩa rộng của vấn vít được hiểu như vấn vương/vương vấn.

Như vậy, từ điển và sách giáo khoa đã dạy các em học sinh rằng “vương vấn”, “vấn vương”, “vấn vít” là từ láy. Theo đây, với một từ được xem là từ láy, thì hầu như người ta sẽ bỏ qua, không quan tâm đến nghĩa của từng yếu tố cấu tạo từ, “vương” là gì, “vấn” là gì nữa. Trong khi nếu được giảng: vương ở đây là mắc vào, dính vào, vấn là quấn lại, buộc vào; nghĩa ẩn dụ của từ ghép đẳng lập này chỉ việc thường cứ phải nghĩ đến, nhớ đến điều gì đó, không thể dứt đi được, giống như bị vương (vướng mắc vào), bị vấn (quấn, buộc vào),... thì các em học sinh sẽ hiểu sâu thêm nghĩa của từ ngữ, và cảm nhận được cái hay cái đẹp của tiếng Việt.

Lễ trao Học bổng Đại sứ Vương Quốc Anh – chương trình Học bổng toàn phần của Trường Đại học Anh Quốc Việt Nam (BUV) vừa qua đã diễn ra tại khuôn viên dinh thự của Đại sứ Anh tại Việt Nam.

Đây là năm thứ hai Học bổng Đại sứ Vương Quốc Anh tiếp tục tìm được những cá nhân sở hữu thành tích xuất sắc trong học tập và hoạt động ngoại khóa, có mục tiêu và kế hoạch phấn đấu rõ ràng.

Tại buổi lễ, ngài Gareth Ward – Đại sứ Anh tại Việt Nam đã gửi lời chúc mừng tới các quán quân học bổng và gia đình vì những nỗ lực và công sức của các em đã được đền đáp xứng đáng. Ngài Gareth cũng cho biết, chính phủ Vương quốc Anh sẽ tiếp tục thúc đẩy hợp tác cùng Việt Nam trong lĩnh vực giáo dục, mang đến nhiều cơ hội học tập cho thế hệ mới để các em có thể đóng góp vào sự phát triển của đất nước.

Đại diện nhà trường, GS.TS Raymond Gordon – Hiệu trưởng BUV nhấn mạnh hoạt động trọng tâm của trường Đại học Anh Quốc Việt Nam là hỗ trợ các sinh viên tài năng, bất kể điều kiện kinh tế và địa vị xã hội để các em được tiếp cận với những chương trình đào tạo chất lượng cao của Anh Quốc và môi trường học tập chuẩn quốc tế.

Hoàng Ngọc Diệp – Sinh viên chuyên ngành Ứng dụng Sáng tạo Đương đại: Thiết kế Đồ họa/ Phác họa/ Nhiếp ảnh

Sau 2 năm học chương trình Cử nhân Nghệ thuật (Bachelor of Arts) tại Đại học Trinity (Mỹ), vì nhiều lý do cựu Amser quyết định trở lại Việt Nam và “hạ cánh” tại BUV. Một trong những yếu tố thúc đẩy Diệp nộp hồ sơ là chương trình Ứng dụng Sáng tạo Đương Đại của BUV có thể cung cấp kiến thức toàn diện về thiết kế đồ họa từ lịch sử, chuyên môn tới kỹ thuật. Môi trường học tập quốc tế tương đồng với trải nghiệm trước đó cũng giúp Diệp tự tin có thể nhanh chóng hòa nhập.

Dù biết sẽ rất thử thách nhưng Diệp vẫn đặt 100% sức lực vào mục tiêu duy nhất là ứng tuyển Học bổng Đại sứ Vương quốc Anh. Với khối lượng dự án thiết kế sáng tạo từ những năm cấp 3 và du học, Diệp không liệt kê ra tất cả, tránh làm loãng hồ sơ. Cô bạn tập trung vào thế mạnh cá nhân, chọn những dự án tâm đắc và đã bỏ nhiều công sức nhất để thể hiện bản thân một cách chân thực.

Hành trình chinh phục học bổng đã đem lại cho Diệp nhiều kinh nghiệm và bài học quý giá: “Mình cũng đã từng mắc lỗi sai và cảm thấy nghi ngờ vào bản thân, nhưng điều đó hoàn toàn không sao cả. Miễn là đến cuối ngày thì mình lại tin tưởng vào bản thân, không ngần ngại nhìn nhận lỗi sai và bước tiếp.”

Triệu Đình – Sinh viên chuyên ngành Quản trị Marketing

Tốt nghiệp trường THPT chuyên Quốc Học Huế, Triệu Đình sở hữu bảng thành tích học tập và ngoại khóa nổi bật như IELTS 8.0, Ban Điều hành Tổ chức Giáo dục Khoa học Bóng Đèn – Huế, Đồng sáng lập và Chủ tịch CLB Quoc Hoc Model United Nations, Trưởng Ban Tổ chức cuộc thi Hùng biện Tiếng Anh Quốc Học, ...

Ở thời điểm dường như đã sẵn sàng bước tiếp với kế hoạch du học sau khi giành được hơn 10 suất học bổng từ các trường Đại học ở Mỹ, Triệu Đình quyết định lựa chọn BUV bởi môi trường học tập quốc tế sáng tạo, cởi mở, đội ngũ giảng viên 100% nước ngoài và chương trình học về Marketing hiện đại.

Quyết tâm, tính kỷ luật và một kế hoạch hiệu quả là những tiêu chí Triệu Đình tuân theo trong khoảng thời gian ít ỏi chuẩn bị hồ sơ học bổng, cô bạn cũng cảm thấy may mắn vì nhận được nhiều lời khuyên từ bạn bè, anh chị đi trước cùng sự hỗ trợ kịp thời và nhiệt tình từ đội ngũ tuyển sinh BUV.

Từng cảm thấy nhụt chí và tự vấn bản thân vì “cú rẽ” đột ngột, nhưng khi thành công giành được học bổng, cô bạn cảm thấy biết ơn vì mình đã không bỏ cuộc và kiên trì đến cùng. Lời cuối, Đình muốn gửi gắm các bạn học sinh rằng: “Đừng chỉ tin vào những điều kỳ diệu, hãy tin vào chính người tạo nên điều kỳ diệu đó. Hi vọng bạn sẽ luôn tin tưởng chính mình và những điều bạn làm.”

Huỳnh Nguyễn Trung Nguyên – Sinh viên chuyên ngành Quản trị Kinh doanh Quốc tế

Mang trong mình khao khát chinh phục thử thách và khai phá thế mạnh của bản thân, ngay từ khi còn học tại trường THPT Trần Phú (Lâm Đồng), Huỳnh Nguyễn Trung Nguyên đã luôn nỗ lực để đạt được những thành tích học tập “khủng” như Giải Nhì Tuần - Cuộc thi “Đường lên đỉnh Olympia” năm thứ 20, Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo cho thành tích xuất sắc trong học tập, rèn luyện và hoạt động trải nghiệm sáng tạo (năm 2020 – 2021), … Ngoài ra, Trung Nguyên còn giữ vị trí Chủ nhiệm CLB Kỹ Năng, Phó Chủ nhiệm và đồng sáng lập CLB STEM, đạt Huy chương vàng giải Aerobics các CLB tỉnh Lâm Đồng.

Trở thành quán quân học bổng Đại sứ Vương quốc Anh là một thành tựu, cũng là trách nhiệm với Nguyên. Không chỉ tự hào vì đạt được mục tiêu đề ra, cậu học sinh trở nên tự tin hơn với những kế hoạch phía trước. Sau kỳ học đầu tiên, Nguyên nhận thấy học tập tại BUV đã mang lại nhiều cơ hội trải nghiệm, giúp cậu mở rộng kiến thức, rèn luyện tác phong chuyên nghiệp, khả năng đa nhiệm và nhìn nhận vấn đề ở tầm vi mô.

Bạch Lâm Hoàng – Sinh viên chuyên ngành Quản trị Sự kiện

Đam mê với lĩnh vực tổ chức sự kiện và sáng tạo nội dung, trong những năm học tại trường THPT Lương Thế Vinh, Bạch Lâm Hoàng luôn năng nổ nhiệt tình tham gia hoạt động câu lạc bộ của trường như Humans of LTV, Artista… cùng các dự án xã hội như High School Help Kit. Cậu thường xuyên phụ trách mảng nội dung và hậu cần, chịu trách nhiệm lên ý tưởng và sản xuất nội dung truyền thông cho sự kiện.

Tham gia vào các hoạt động ngoại khóa đã giúp Hoàng dần tự tin thể hiện bản thân và bày tỏ quan điểm, đồng thời củng cố niềm đam mê tổ chức các sự kiện mang tính giáo dục, giúp tăng cường nhận thức của cộng đồng về các vấn đề nóng hổi trong xã hội. Hoàng tin rằng chương trình đào tạo bài bản của BUV, các kỳ thực tập từ năm nhất và đời sống sinh viên sôi động sẽ là nền tảng vững chắc chắp cánh ước mơ ấy. Với Hoàng, ứng tuyển học bổng là một hành trình giúp cậu học sinh tiến gần hơn đến mục tiêu cá nhân, cũng là cơ hội để cậu chiêm nghiệm đánh giá những khả năng, thế mạnh và hướng đi của mình.